Thực phẩm đông lạnh – xu hướng của thời đại công nghiệp

Cách đây vài chục năm, khi điều kiện công nghệ cũng như nền kinh tế trong nước chưa cho phép, thực phẩm đông lạnh không phải là loại hàng hóa phổ biến trên thị trường. Nhưng giờ đây mọi việc đã khác, loại thực phẩm này ngày càng phổ biến, chiếm giữ tỷ lệ không hề nhỏ trong sinh hoạt cộng đồng.

Lộ trình tất yếu

Bà Hoàng Thị L. – một người làm nghề chế biến thủy sản ở quận Đồ Sơn kể lại, trước kia thủy sản đánh bắt về phương thức chế biến chủ yếu là phơi khô, ủ muối, một số làm nguyên liệu ủ mắm.

Bên cạnh đó, để bảo quản tạm thời chất lượng thủy sản tươi, người vùng biển Hải Phòng còn có phương thức nướng qua, giữ thêm được một thời gian cho khỏi ươn ôi và vận chuyển đi xa hơn. Chính vì vậy, sản phẩm “cá đé kẹp tre nướng” của Kiến Thụy xưa (bao gồm cả Đồ Sơn) mới trở thành nổi tiếng.

Cũng theo bà L., ngày trước gần như không có khái niệm thực phẩm đông lạnh, vì thiết bị làm lạnh rất đắt và ngư dân thông thường khó được sở hữu, chưa kể nếu có thì nguồn điện phập phù cũng không sản xuất được. Trong khi đó, để đảm bảo chất lượng, thực phẩm phải được cấp đông ngay từ khi đánh bắt (đối với thủy sản) và ngay sau khi giết mổ (đối với gia súc, gia cầm).

Đồng thời được bảo quản nguyên trạng trên hệ thống lưu thông tới tận tay khách hàng, thời gian lưu hành càng lâu thì quá trình cấp đông càng tốn kém.

Còn lo chuyện thị trường

Về nguyên nhân khiến thực phẩm đông lạnh chưa thực sự là lựa chọn phổ biến của người tiêu dùng, ông Nguyễn Hùng A. – đầu bếp của một nhà hàng lớn phân tích.

Thứ nhất, đa số người nội trợ cho rằng loại thực phẩm này không còn giữ nguyên được mùi vị tươi sống nguyên bản. Thứ hai, yếu tố mang tính tâm lý là người tiêu dùng lo rằng thực phẩm đông lạnh trên quá trình lưu thông không được bảo quản đúng quy trình, dẫn đến mất an toàn. Thứ ba, ở những vùng thị trường phát triển, thực phẩm tươi sống quá dồi dào, trở thành nguồn cạnh tranh ở tầm thượng phong, nên thực phẩm đông lạnh bị đẩy vào thế khó.

Thực phẩm đông lạnh cũng có mặt trong các siêu thị, cửa hàng chuyên doanh cả nước, là một phần nhu cầu của cuộc sống hiện đại.

Mặt khác, thực phẩm cấp đông có giá khá rẻ, kể cả nguồn cung trong hay ngoài nước. Lấy thị trường Hải Phòng làm ví dụ, ở một số siêu thị tôm sú bóc nõn đông lạnh bình quân 400 nghìn đồng/kg, trong khi tôm sú nguyên vỏ bìn quân đã 300 nghìn đồng/kg. Nếu là hàng nhập khẩu lại càng rẻ, như thịt trâu Ấn Độ bình quân 130 nghìn đồng/kg, chỉ bằng gần một nửa thịt trâu tươi sống Việt Nam.

Hay như đùi tỏi gà Mỹ trong siêu thị hiện đang bán lẻ khoảng 45 nghìn đồng/kg, còn đùi tỏi gà tươi sống Việt Nam đang được bán bình quân 70 nghìn đồng/kg. Điều này cho thấy nếu chất lượng chênh lệch không đáng kể, thì thực phẩm đông lạnh rất có lợi thế đối với người tiêu dùng có thu nhập thấp.